Titel | Lepelsteel

Twee identieke zilveren lepelsteeltjes zonder bak. Opgegraven in de grachtvulling van het Oude Huys in Helmond. Datering circa 1175-1375. Historische context In het moerassige beekdal van de Aa stond tussen circa 1175 en 1375 een houten burcht: het Oude Huys. In deze burcht woonden de lokale heren van Helmond. Vanaf 1235 verbleef de oudste dochter van de hertog van Brabant, Maria van Brabant, vrouwe van Helmond, regelmatig in deze burcht. Deze adellijke dame van hoog aanzien werd op achttien- of negentienjarige leeftijd al weduwe van Keizer Otto IV van het Duitse rijk (overleden in 1218) en enkele jaren daarna van graaf Willem I van Holland (overleden in 1222). Van het Oude Huys bestaan slechts enkele archiefbronnen. Het Oude Huys moet een belangrijke rol hebben gespeeld bij de stichting en het ontstaan van Helmond. In de middeleeuwen behoren lepels tot de persoonlijke uitrusting. Iedereen droeg een eigen lepel bij zich. Lepels waren meestal van hout, maar later ook van geelkoper of tin gemaakt. Zilveren middeleeuwse lepels zijn alleen bekend uit archiefstukken die betrekking hebben op de allerhoogste adel en vorsten. Met lepels werd vooral lepelkost gegeten zoals pap, brij en peulvruchten. Archeologische context Tussen 1980 en 1984 zijn er op het terrein van het Oude Huys opgravingen uitgevoerd. Daarbij kwamen vele aangepunte eikenhouten palen en een bakstenen fundering van een ronde woontoren te voorschijn. Deze bebouwing werd omsloten door een palissade van eiken palen en een gracht. In de gracht werden veel archeologische vondsten gedaan. Dankzij de natte en veenrijke bodem zijn veel bijzondere voorwerpen van hout, leer en been bewaard gebleven. De vondsten informeren over allerlei aspecten van de geschiedenis van het Oude Huys. Zo bevinden zich onder de vondsten veel bijzondere metalen voorwerpen die tot de huisraad behoorden van de adellijke bewoners. Uitzonderlijk zijn de steelfragmenten van twee nagenoeg identieke zilveren lepels. De steeltjes zijn iets meer dan 10 cm lang. De bak van de lepel is in beide gevallen afgebroken en verloren geraakt. De lepels maken deel uit van een set: de versieringen op de steel zijn identiek. De lepels dateren uit de dertiende eeuw en behoren daarmee tot de vroegst bekende lepels uit ons land. Archeologie